Filiz KAYA*
Rabia SEVİM**

Genel anlamda eğitimde drama önemli midir? Önemliyse nedeni nedir? Özelde özel gereksinimi olan çocuklarla drama çalışması yapılabilir mi, yapılmalı mı, yapılırsa fayda sağlar mı?

            Doğru, eğitimde, özellikle özel gereksinimi olan çocuklarla yapılan eğitimlerde yaratıcı drama gereklidir, çok önemlidir.

            Neden?

            Yaratıcı drama; özel gereksinimi olan çocuklarda eksik olduğunu düşündüğümüz özgüven, girişim, iletişimi başlatma ve sürdürme, empati kurabilme, sosyal hayatta aktif rol alabilme, yeteneklerini fark edebilme, ortaya çıkarabilme ve bu yeteneklerini kullanabilmesi için en etkili yöntemler arasındadır. Hatta en etkili yöntemdir.   

            Yaratıcı drama ile çocuk eksikliğini hissettiği yönlerini fark edebilir. Fark ettiği bu eksikliklerini giderir, sosyal yaşantısında aktif olarak kullanabilir. Bu yeteneklerini keşfeden özel çocuk özgüvenini artırır. Hele bir de başarı duygusunu da özümseyerek hayatının birçok alanında bu değişimi fark edebilir.

            Bir yandan o özel çocuk kendi değişiminin farkında olurken öte yandan kendisiyle birlikte değişen ve gelişen dünyası onun için artık olumsuz anılar biriktirmekten çok kendisinin başrolde olduğu anlar ve anılar biriktirir.  

            Çocuk yaratıcı drama ile kendi iç dünyasında yolculuğa başlar. İşin mihenk taşı da aslında burasıdır. Bu sayede çocuk kendisinin bilmediği bütün özelliklerini keşfeder, bu özellikleri keşfettikçe haz alır. Haz aldıkça kendi kişiliği sosyal çevresine daha çok yansıtır. Bu gelişmeler sayesinde çocuk dünyanın daha yaşanılası yer olduğunu kavrar. Kendisinin de o dünyanın bir parçası olduğunu hisseder. Yaşamını buna göre düzenler.

            Biz yaratıcı dramayı çalıştığımız Özel Elit Yağmur Çocuklar Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezinde bir proje olarak uygulamaya başladık.   

            Tespitlerimiz şöyle oldu.

            Çalışmanın başında yaratıcı drama çocukta merak uyandırdı. Ancak çocuğun kendini ön plana çıkarama, rol almaktan utanma, kendisini ifade etmekten çekinme gibi hususlarla karşı karşıya kaldığını tespit ettik. Öyle sanıyoruz ki, çocuklar bir yandan çalışmalara katılmak isterken diğer yandan özgüven eksikliğinden kaynaklanıyor olsa gerek aktif olamadılar.

            Yaşadıkları bu durumu fark eden lider uygun yönlendirmeler yapmış, bu durum karşısında özel çocukların aktif rol almaya başladıkları görülmüştür. Yine lider çocukların aldıkları ufak görevleri pekiştirmiş ve onları ortamda önere etmiştir. Böylece çocuklara ufak rollerde bile başarı duygusu tattırılmıştır. Arkadaşlarından da olumlu dönütler ve alkışlar alan çocuklarda başarı duygusu pekişmiş, gruba ait olma hissi özümsenmiştir.

            Bu noktada küçük küçük maddi pekiştireçlerin yanında özellikle manevi pekiştireçler özel çocukların en büyük besini olduğu gözlemlenmiştir. Zira biliyoruz ki,  pekiştirme doğru yerde ve zamanda kullanıldığında özel çocuklar için mükemmel bir etki oluşturur, istendik sonuçların meydana gelmesine katkı sağlar. 

            Yaratıcı drama çalışmaları ilerledikçe çocukların özgüvenleri yükselmiştir. Girişim becerileri isteğe dönüşmüştür. Bu istek daha fazla rol almayı beraberinde getirmiş olup çocuklar rahatladıklarını fark etmişlerdir.  

            En önemlisi bu ilerlemeler çocukların akademik başarılarını olumlu yönde etkilemiştir. Ayrıca aile yaşantılarına da olumlu yansımaların olduğu gözlenmiştir.

            Çalışmayla ilgili katılımcı çocuklar ise duyguları ise şunlardır:

•  Kendimi mutlu hissediyorum.
• Yetenekliymişim de haberim yokmuş.
• Hem eğleniyorum, hem öğreniyorum.
• Öğretmenlerim sağ olsunlar.
•  Sonuna kadar devam edeceğim.
• Oynamıyorum yaşıyorum.
• Artık sıkılmıyorum.

………………………………………………………………………………………………………………

*Özel Elit Yağmur Çocuklar Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Uzman Öğreticisi
**Özel Elit Yağmur Çocuklar Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Öğreticisi